Takoua Ben Mohamed: Thyerja e stereotipive përmes romaneve komike njëri pas tjetrit

“Nëse ka diçka që nuk më pëlqen, atëherë është kur njerëzit më shikojnë si njëdimensionale”, më tha Takoua Ben Mohamed në ‘takimin’ tonë në Zoom. “Një grua myslimane. Një emigrante e gjeneratës së dytë. Ose edhe më keq, si një rast i rrallë: vajza me perçe, por që ia arriti të bëhej karikaturiste. Ose e huaja nga Tunizia që ‘doli nga radha’. Është kaq kufizuese. Po, jam myslimane. Jam tuniziane. Por jam edhe italiane, një gazetare komike. Unë jam multidimensionale. Dhe përpiqem ta reflektoj këtë në çdo gjë.”

Dhe ajo po ia del mbanë. Ben Mohamed u lind 31 vjet më parë në Tunizinë jugore, por ka jetuar në Romë që nga viti 1999, ku u zhvendos me pjesën tjetër të familjes së saj. Ajo është fëmija i gjashtë nga shtatë vëllezërit dhe motrat që iu bashkua babait të saj, një azilkërkues politik. Sot, ajo është një karikaturiste, ilustruese, regjisore filmash, gazetare komike dhe autore e katër librave komikë, veprat e së cilës trajtojnë çështje sociale që kanë të bëjnë me racizmin, islamofobinë dhe seksizmin. Në Itali, një vend që ende po përballet me çështjet sociale të mësipërme, ajo është një nga zërat më të guximshëm dhe më bindës në luftën për drejtësi sociale në nivel lokal. “Aktivizmi ka qenë gjithmonë pjesë e jetës sime”, thotë ajo. “Kur isha e vogël, prindërit më merrnin me vete në demonstrata për të drejtat e njeriut, sepse e gjykonin si gjënë më normale. Këto u bënë pjesë të jetës sime. Që në fillimet e mia, mora një vendim se do të përpiqesha dhe se do të ndryshoja diçka”. Në të vërtetë, Ben Mohamed filloi në moshë të re, që kur ishte 10 vjeçe; fillimisht duke punuar si vullnetare pranë organizatave rinore dhe humanitare – menjëherë pas sulmeve të 11 shtatorit, të cilat, thotë ajo, e bënë jetën “me të vërtetë mjaft të vështirë” për myslimanët në mbarë botën – dhe më vonë në internet me një projekt komik të quajtur Intercultural të cilin e filloi në moshën 14-vjeçare. Duke u shndërruar pak nga pak në një blog, aty, përmes vizatimeve dhe ilustrimeve, përshkruhej jeta e përditshme e Ben Mohamed, duke përfshirë episode të bullizmit dhe diskriminimit nga të cilët kishte vuajtur. “Vizatimet komike u kthyen në një kanal të përsosur për të treguar përvojën time”, thotë ajo. “Ato më dhanë mundësinë të eksploroja tema që më interesonin, të cilat ishin të lehta për t’u kuptuar, madje mund të ishin edhe ‘paksa’, ironike”. Nuk kaloi shumë dhe shtëpitë botuese dhe revistat i ofruan kontrata për të shkruar libra dhe artikuj, dhe për të bashkëpunuar. Më pas ajo u shpërblye me çmime për gazetarinë e saj komike dhe dëshminë e saj në fushatën Look Beyond Prejudice (“Përtej paragjykimeve”) të mbështetur nga BE-ja, që synon të luftojë diskriminimin dhe të rrisë ndërgjegjësimin për vajzat myslimane. Kohët e fundit, së bashku me dy vëllezërit e saj, ajo themeloi “BM Entertainment”, një kompani produksioni që krijon dokumentarë mbi kulturën e të rinjve, ndryshimet sociale dhe integrimin (Ben Mohamed ka një diplomë në filma vizatimorë). Filmi i tyre dokumentar Hijab Style (“Stili Hixhab”), për mënyrat e shumta të veshjes së hixhabit, u transmetua në “Al Jazeera” në 2020. “Dua të tregoj histori për njerëz si unë që janë të ndryshëm nga ata që lexoni zakonisht nëpër media”, thotë ajo. “Gratë myslimane shpesh portretizohen si të trishtuara, të nënshtruara, pa zë. Por realiteti që njoh unë është krejt ndryshe. Për shembull, unë vetë vendosa të mbaja shami. Nuk më detyroi familja”. Një nga ëndrrat më të mëdha është transmetimi i artikujve komikë në botën arabe, duke bërë për vete një audiencë krejt tjetër. Po qëllimi i saj final? “Çmimi Nobel për romanin komik. Duhet të synosh lart, apo jo?”, thotë ajo me buzë në gaz. Marianna Cerini është gazetare që banon në Milano, e cila ka jetuar në Azi për më shumë se dhjetë vjet. Vepra e saj është botuar në “Vogue Italia”, “Condé Nast Traveler” dhe “CNN Style”