Si e pushtoi botën kultura pop koreane
Pas inaugurimit të Hallyu në ekspozitës V&A të Londrës! Vala Koreane, Fiona Bae, shkrimtarja dhe autorja e rritur në Seul, i bën homazh kulturës pop koreane
Po e shkruaj këtë artikull ndërsa udhëtoj me avion nga Incheon i Koresë së Jugut në Heathrow të Londrës. Sapo mora pjesë në panairin inaugurues të artit Frieze Seoul, i cili e vendosi qytetin në hartën kulturore botërore. Thaddaeus Ropac, një nga pronarët e galerisë së artit evropian më tha se ishte krejtësisht i mahnitur nga entuziazmi dhe njohuria që të rinjtë koreanë kanë ndaj artit, më shumë se kudo tjetër. Ai gjithashtu citoi se postimet e RM – reper, kantautor dhe anëtar i grupit të djemve koreanojugor BTS – kishin ndikuar pozitivisht tek fansat e rinj. (Vetëm muajin e kaluar doli lajmi se RM kishte dhuruar 100 milionë uon për Fondacionin e Trashëgimisë Kulturore të Diasporës Koreane). Njerëzit janë gjithnjë e më kureshtarë për energjinë unike të kulturës koreane; ekziston një forcë dhe solidaritet shpërthyes ndërmjet krijuesve të rinj koreanë. Muzikantë, stilistë dhe arkitektë po mblidhen për të lundruar mbi këtë valë të madhe që të gjithë e kanë pritur me padurim.
Elementët përbërës për suksesin kulturor të Koresë kanë ekzistuar për një kohë të gjatë: njerëz punëtorë me një dëshirë të madhe për të mësuar (siç mëson konfucianizmi), një përshtatshmëri dhe pragmatizëm i rrënjosur në shamanizëm, një frymë e fortë konkurrence dhe dëshirë për njohje ndërkombëtare, që rezulton nga një shoqëri me zhvillim të shpejtë. Nëse e kombinojmë këtë me teknologjinë, përsosjen e shijeve dhe imagjinatës, dhe me interesin përkatës të vlerave joperëndimore, atëherë kemi shpërthimin e kulturës koreane.
Gjatë dekadave të fundit, Koreja ka pësuar një transformim të jashtëzakonshëm. Përpara vitit 1988, kur u zhvilluan Lojërat e para Olimpike në vend, koreanojugorët nuk ishin të lirë të udhëtonin jashtë shtetit, sepse qeveria kishte frikë se mos koreanoveriorët do t’i bindnin që të përqafonin vlerat komuniste. Por kjo shtypje solli edhe frymën rebele që shihet në gjithë stilin K. Qoftë me anë të modës, muzikës, artit apo kinemasë, K-style mishëron një qëndrim të guximshëm që përzien gjithçka që koreanët e shohin të bukur, pa komplekse. Duke u shkëputur nga lidhjet shoqërore tradicionalisht shtypëse, K-style feston vetëbesimin, krenarinë dhe pavarësinë e zbuluar së fundmi. Kjo gjë ka depërtuar në mbarë botën, me njerëz të zhgënjyer nga dominimi kulturor i Perëndimit dhe që duan të rebelohen kundër rendit të vjetër për të krijuar diçka unike dhe personale. Në një botë ku kufijtë midis origjinalitetit dhe imitimit janë gjithnjë e më të paqarta, përzierja e krijuar nga K-style mund të sjellë një “autenticitet të ri”.
Ashtu si vetë Seuli, ajo që e bën K-style tërheqës është kontrasti dhe përzierja e tij komplekse e të vjetrës dhe të resë, perëndimore dhe lindore, elitare dhe popullore. Regjisori Park Chan-wook thotë se audienca koreane priret të mos kënaqet vetëm me një zhanër, prandaj ai kombinon thrillerin, dramën, horrorin dhe komedinë në një film.
Megjithatë, Koreja po kalon një tranzicion të brishtë. Njerëzit kanë filluar të kuptojnë se vlerësimi personal i zgjedhjeve të tyre mund të jetë më i rëndësishëm se konfirmimi i jashtëm, dhe ata janë gati të thyejnë traditën. Megjithatë, të rinjtë koreanë janë ende në kërkim të identitetit të tyre. Por me përkushtim dhe meditim të vazhdueshëm drejt krijimit të diçkaje unike, besoj se K-style do të vazhdojë të shfaqet në forma të theksuara dhe të larmishme.
E rritur në Seul dhe tani me banim në Londër, Fiona Bae është autorja e librit të ri “Make Break Remix: The Rise Of K-style”, e botuar nga shtëpia botuese “Thames & Hudson”. Ajo ka qenë koordinatore e komunikimeve për Frieze Seoul dhe po prodhon një xhin korean në Londër me bashkëshortin e saj, i cili vjen nga një familje prodhuese pijesh xhin prej 12 brezash.
