Radikalët e rinj: Artistët që ripërkufizojnë surealizmin për shekullin 21
Ekspozita Surrealism Beyond Borders në Tate Modern të Londrës po riformulon një nga lëvizjet më radikale të artit. Më shumë se nga telefonat në formë aragoste dhe orët që shkrihen, Dalí dhe Magritte, surealizmi rivlerësohet si një mënyrë e të menduarit gjithnjë e më larg që ka frymëzuar artin dhe politikën e larmishme anembanë globit për njëqind vitet e fundit.
Kur poeti André Breton botoi Surrealist Manifesto në vitin 1924, ai e përshkroi parimin thelbësor të surealizmit si një “diktim mendimi”, i cili ekzistonte përtej arsyes dhe jashtë “çdo preokupimi estetik dhe moral”. Me fjalë të tjera, surealizmi theu të gjitha rregullat. Kur bëhej fjalë për artin, kjo do të thoshte se trupat mund të përkuleshin në dysh, orët mund të shkriheshin, format mund të zhvendoseshin dhe të luanin dhe asgjë nuk ishte ashtu siç dukej.
Por surealizmi ishte më shumë se piktura apo skulptura, ishte një mënyrë për të rimodeluar botën. Për shumë njerëz, kjo filozofi u shndërrua në aktivizëm politik – një forcë e ndjerë sot më fort si asnjëherë më parë. Është për këtë arsye që surealizmi ka shërbyer si një shufër lidhëse midis kulturave të ndryshme globale dhe ka gjetur një themel në art dhe mendim nga Parisi në Peru, nga viti 1924 deri në 2022. Cili manifestim shkatërron më mirë gjendjen ekzistuese, sesa një mendësi që thyen realitetin?
5 artistë modernë surrealistë që duhet t’i konsideroni
- Ming Ying Artistja kineze Ying, që jeton në Londër, është vetëm 27 vjeç, por tashmë ka pasur një ndikim të qëndrueshëm në botën e artit. Puna e saj është goditëse në shkëlqimin e saj dhe e shpalosur me penelata ekspresive që fshehin forma të ndryshueshme nën to.
- Mary Reid Kelley Kelley shpesh bashkohet me partnerin e saj Patrick për të krijuar vepra ku kombinohet poezia, piktura dhe performanca, me pamje iluzionare që do ta bënin Dalí-n krenar.
- Nathaniel Mary Quinn Artisti i lindur në Çikago dhe që jeton Bruklin, njihet për portretet e tij mahnitëse, të deformuara, kolazhe ku luhet me idenë e kujtesës dhe të identitetit.
- Umibaizurah Mahir Ismail Të çuditshme, por plot kuptim; skulpturat qeramike të Ismailit janë surealizëm i pastër – një telefon në formë aragoste për një brez krejt të ri.
- Nam Das Fotorealizmi i pikturave imagjinare prej vaji nga Das i bëjnë veprat e artistit filipinas një nga shembujt vizualisht më mbresëlënës të surealizmit modern. Çdo vepër është një enigmë që duhet eksploruar.
