Nadia Murad: Një avokate për të mbijetuarit e dhunës seksuale anembanë botës
Kur Nadia Murad ishte vajzë e re, ajo ëndërronte të kishte sallonin e saj të bukurisë në Kocho, në fshatin e saj në rajonin Sinjar të Irakut Verior. Ajo madje mbante një album me foto të nuseve në ditën e tyre të dasmës, duke parë me admirim flokët dhe makijazhin e tyre.
Por nuk ishte e thënë. Në vitin 2014, kur Murad ishte 21 vjeçe, ISIS e pushtoi komunitetin e saj Jazidi dhe ndërmori një fushatë gjenocidi – i konsideruar nga grupi terrorist si komunitet jomysliman – dhe kështu jeta e saj u shkatërrua.
Fshati i saj u kthye në djerrinë të rrethuar nga varre masive. Gratë dhe fëmijët u ndanë nga burrat dhe gratë e moshuara në shkollën e fshatit. Këta të fundit, përshirë gjashtë vëllezërit e Murad dhe nënën e saj, u morën tutje dhe u pushkatuan.
Muradin e rrëmbyen dhe e mbajtën të burgosur si sabaya (skllave seksi), duke kaluar dorë më dorë nga luftëtarët e ISIS si një formë groteske shpërblimi. Për shkak të guximit të saj të jashtëzakonshëm, ajo arriti të arratisej dhe të ikte në Kurdistan – një akt i guximshëm që përshkruhet hollësisht në biografinë e saj, The Last Girl (“Vajza e Fundit”). Atje ajo zbuloi se shumica e familjes së saj kishte vdekur dhe komuniteti i saj ishte shkatërruar. Edhe sot, mijëra gra dhe vajza jazide janë të burgosura në Irak dhe Siri.
Që nga ajo kohë, Murad nuk ka pranuar të përkufizohet si viktimë. Në vend të kësaj, ajo ka filluar një fushatë kushtuar rindërtimit të komunitetit të saj të shkatërruar dhe mbrojtjes së të mbijetuarve të dhunës seksuale në mbarë botën. Ndonëse ka humbur shumë për shkak të ISIS, ajo nuk ka humbur zërin e saj; madje edhe ndërsa përjetonte truama fizike dhe emocionale, ajo e dinte se zëri i saj mund të shndërrohej në armën më të fuqishme kundër terrorizmit.
Sot ajo është fituesja e shumë vlerësimeve ndërkombëtare për mbrojtjen e të mbijetuarve të dhunës seksuale, përshirë çmimin “Nobel për Paqen”. Ajo është Ambasadore e Vullnetit të Mirë të Fondit të Kombeve të Bashkuara për Dinjitetin e të Mbijetuarve të Trafikimit të Qenieve Njerëzore, bashkëthemeluese e Fondit Global të të Mbijetuarve dhe themeluese e Nisma e Nadias.
Me ndihmën e këshilltares së saj ligjore, avokates për të drejtat e njeriut, Amal Clooney, ajo ka punuar për të mbledhur prova të krimeve kundër njerëzimit bazuar në dëshmitë e të mbijetuarve dhe në zhvarrosjen e varreve masive. Clooney së fundi arriti ndjekjen e parë penale për gjenocid kundër disa pjesëtarëve të ISIS-it në një çështje që Murad shpreson se do të përbëjë një moment kyç në luftën e jazidëve për drejtësi.
Ajo po punon gjithashtu për të rindërtuar komunitetin e shkatërruar të Jazidit, në mënyrë që 200,000 personat e zhvendosur brenda Irakut të keni një vend ku të kthehen. “Nisma e Nadias”, që filloi në vitin 2018, ka për qëllim të fuqizojë gratë dhe fëmijët dhe të kthejë infrastrukturën rrugore, shkollore dhe spitalore në qytete dhe fshatra. Rajoni i Sinjarit, ku ajo është rritur, është rrënuar përgjithmonë, por falë trimërisë dhe vendosmërisë së pabesueshme të Muradit, të paktën një pjesë e komunitetit të Jazidit është në gjendje të rifitojë diçka nga ajo që ka humbur.
Maria Padget është shkrimtare britanike dhe aktiviste e shoqërisë civile për drejtësi, e cila ka punuar me organizata, duke përfshirë “Oxfam”, “Skoll Foundation” dhe “Soneva Namoona”.
