Klasikët e rinj të kultit: si një kolektiv i filmit në Londër po nxit përfaqësimin e vërtetë në ekran
Si reagim ndaj mungesës së diversitetit të përfaqësimit në ekran, dy gra me ngjyrë nga Londra – Isra Al Kassi dhe Angela Moneke – themeluan TAPE Collective në 2015. Misioni i kësaj lëvizjeje shoqërore: të nxisin prodhimin e filmave me në qendër identitetin dhe trashëgiminë dhe t’ua ofrojnë ato spektatorëve të zellshëm nëpërmjet shfaqjeve, eventeve dhe seancave të rregullta të pyetje-përgjigjeve.
“Angie ka thënë se ne i vlerësojmë filmat që mund të shndërrohen në klasikë të kultit, sepse çdo gjë varet nga mënyra se si i prezantojmë dhe zhvillojmë bisedat rreth tyre”, shpjegon Al Kassi. Ndër ofertat kryesore të TAPE përmendim Nolly Nights, një seri mujore shfaqjesh dhe eventesh shoqëruese që bashkon kinemanë, muzikën dhe ushqimin nigerian; Trippin’ Over My Tongue, një program me filma të shkurtër nga regjisorë me trashëgimi të përzier që eksplorojnë kuptimin e të paturit të një gjuhe mëmë, i cili iu ofrua spektatorëve në të gjithë Mbretërinë e Bashkuar; dhe Foresight, ekranizim i filmave fantastiko-shkencorë nga regjisorë me ngjyrë në partneritet me Channel 4 dhe organizatën jofitimprurëse për shëndetin mendor, Mind Over Matter.
Kjo nuk ka qenë e gjitha. TAPE ka shkuar përtej filmave, duke publikuar edhe artikuj (të shkruar dhe grafikë), duke krijuar revista, duke mbajtur shfaqje arti në internet dhe duke shfrytëzuar platformën e saj të transmetimit Good Wickedry për të shfaqur një film të shkurtër në internet çdo javë. Në vitin 2021 ajo pushtoi në mënyrë mbresëlënëse platformat në internet dhe kinematë e British Film Institute në Southbank me një program të titulluar But Where Are You Really From? Ajo ka eksploruar temat e identitetit të përzier dhe emigracionit nëpërmjet filmave dhe bisedave të cilat shtriheshin nga Black Girl, filmi i vitit 1966 nga regjisori i njohur senegalez Ousmane Sembène, te një bisedë me Nikesh Shukla, redaktor i koleksionit të eseve 2016 The Good Immigrant. TAPE është përfshirë edhe në shpërndarjen e filmave; në 2022 ajo publikoi Cette Maison, filmi debutues nga regjisorja kanadeze me origjinë haitiane Miryam Charles në Mbretërinë e Bashkuar.
Qartësisht, TAPE ka marrë një zhvillim të jashtëzakonshëm që prej ditëve kur “vraponim nëpër Peckham me një projektor në valixhen që Isra e kishte marrë borxh nga pronari i një kafeneje që njihte në Steatham”, kujton Moneke duke qeshur. E megjithatë, ndërsa shijojnë gjithnjë e më shumë suksesin e arritur, dyshja ia kujton shpesh vetvetes se “çfarë do të thotë të kesh përgjegjësinë e krijimit të hapësirave për komunitetin tonë që ne të mos e humbasim atë”, shprehet Al Kassi.
Evolucioni i TAPE ka ndodhur së bashku me një lëvizje më të gjerë kulturore në mënyrën se si spektatorët mendojnë për diversitetin dhe përfaqësimin në arte. Disa vënë në dyshim jetëgjatësinë e saj, thotë Al Kassi, e cila i referohet “një miku që i ka thënë ‘sa mendon se do të zgjasë TAPE para se të mbyllet?’ S’ka asgjë për të mbyllur”, u përgjigj ajo, duke shijuar lirinë e ofruar nga një sipërmarrje që buron nga pasioni i vërtetë për kinemanë, i ndarë me një komunitet gjithnjë në rritje. “Të jesh në gjendje të kesh një hapësirë ku të gjitha vendimet janë tërësisht tonat, është diçka shumë fuqizuese”, shton Moneke. “Nëse ka diçka për të cilën ne jemi të motivuar për ta bërë ose të emocionuar, ne do ta bëjmë”. Në thelb, e gjitha kjo vjen falë asaj çka Al Kassi i referohet si “mentaliteti moskokëçarës” – besimi thelbësor se nuk ka asnjë kufi për atë që ata mund të arrijnë.
Caitlin Quinlan është një kritike a pavarur filmi nga Londra, e cila ka shkruar për periodikë si “The Guardian”, “ArtReview”, “MUBI Notebook”, “Variety” dhe “W Magazine”
