ARTXV: NFT Collective (Koleksioni NFT) i parë në botë për artistët neurodivergjentë

Ava Halvai është një motër që kujdeset shumë. Gjatë izolimit të vitit të kaluar, studentja britaniko-iraniane e shkencave kompjuterike vendosi të ndihmonte motrën e saj, Tarën, e cila vuan nga autizmi joverbal, të futet në botën e artit. Si rrjedhojë u frymëzua diçka e jashtëzakonshme: krijimi i ARTXV, NFT Collective i parë në botë (një aset virtual krejtësisht unik) për artistët neurodivergjentë dhe që përfshin e përkrah neurodiversitetin.

“Tara s’mund t’ia dalë vetë”, shpjegon Halvai. “Kur tentova, reagimi i njerëzve ishte pozitiv; ata e pëlqyen artin, por hezituan kur kuptuan se ajo ishte me autizëm. Doja ta ndryshoja këtë”. Dhe kështu nisi ARTXV si një faqe e thjeshtë Instagrami – e cila tani promovon 16 artistë neurodivergjentë. “Ata të gjithë kishin të njëjtën përvojë ashtu si edhe motra ime. Mendoj se njerëzit do të tronditen nga konservatorizmi dhe arkaizmi që mbizotëron në botën e artit”.

Aspekti i NFT Collective do të thotë se ai është demokratik dhe gjithëpërfshirës. “Ai të jep mundësinë të futesh në internet, të krijosh lidhje… Nuk është e nevojshme të përpiqesh të hysh në qarqet e elitës së artit në mënyra që për artistët neurodivergjentë shpeshherë ësht ë e pamundur”, thotë ajo. “NFT-të janë një lloj antilëvizje artistike, e cila po refuzon sistemet e vjetra”. Publikimi i parë i koleksionit u shfaq muajin e kaluar dhe Halvai ka siguruar gjithashtu një partneritet me Google Arts and Culture – i pari koleksion arti i këtij lloji që ka realizuar diçka të tillë.

E megjithatë, ambiciet e Halvait shtrihen përtej NFT-ve. Dëshira e saj është të krijojë hapësira të studiove të përshtatshme për artistët neurodivergjentë dhe të hapë botën e arteve të bukura ndaj mundësisë dhe besueshmërisë së tyre. Kur ajo themeloi fillimisht koleksionin e saj, i sugjeruan që ai të shndërrohej në një shoqatë bamirëse. Ajo e refuzoi propozimin. “Neurodivergjenca është fuqi, por e keqkuptojnë”, thotë ajo. “Ata nuk janë njerëz që kanë nevojë për bamirësi. Ata janë artistë që kanë nevojë që bota të shohë artin e tyre”.

Marie-Claire Chappet është gazetare e arteve dhe kulturës që jeton në Londër dhe redaktore kontribuuese në “Harper’s Bazaar”